Các Kỹ Thuật Làm Sầu Riêng Nông Dân Cần Biết

Cơ chế tăng chất lượng và trọng lượng trái sầu riêng lên 15-20% theo quy trình 3 giai đoạn: Giai đoạn khởi động (1~45ngày), Giai đoạn tăng tốc (46~85ngày), Giai đoạn về đích (86~125ngày).

1. Giai đoạn khởi động (1~45ngày):

Đây là giai đoạn phát triển vỏ trái và hình thành hạt trái, trái tăng trưởng chậm về trọng lượng và kích thước.

• Giai đoạn này Trái cần nguồn Nitơ cho việc hình thành tế bào mới để phục vụ hạt trái và vỏ trái gia tăng về mặt kích thước, tuy nhiên lượng cần không quá nhiều vì giai đoạn này tốc độ tăng trưởng của trái khá chậm. Trường hợp Nito không được cung cấp đủ và cân đối sẽ dẫn tới hiện tượng trái chậm lớn, giật trái, rụng trái,… Công thức chạy đa lượng (N:P:K) 1:1:1 hoặc 1:1:2 phù hợp để dưỡng trái giai đoạn này.
• Trong giai đoạn này Vật chất Carbonhydrate được tổng hợp thông qua quá trình quang hợp là nguồn năng lượng chính phục vụ hoạt động sống của cây trồng, ngoài ra nó còn hình thành lên Cellulose, hemicellulose, lignin, polysacarit, tinh bột,… cấu trúc lên vỏ trái và hạt trái. Nước, ánh sáng, và việc bổ sung các yếu tố trung vi lượng để nâng cao hiệu suất phản ứng quang hợp trong cây trồng thời kỳ này cũng rất quan trọng
• Sự gia tăng kích thước của vỏ trái liên tục sẽ làm cho lớp màng Canxi-pectate cũ trở lên chật chội, nên trái cũng cần được bổ sung lượng Canxi hữu hiệu kịp thời để hình thành lên lớp màng Canxi-pectate mới phù hợp với kích thước hiện tại. Trường hợp Canxi không được cung cấp đủ sẽ dẫn tới hiện tượng nứt trái, rụng trái,

Sự quan sát bằng kính hiển vi điện tử đã xác nhận rằng canxi tạo thành Canxi-pectate với axit pectic trong thành tế bào để bảo vệ cấu trúc lớp keo trong tế bào. Khi canxi tồn tại ở dạng Canxi-pectate trong cây, nó là thành phần của thành tế bào và lớp gian bào, làm cho các tế bào liền kề liên kết với nhau và tăng độ dẻo dai của tế bào. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng canxi đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự ổn định cấu trúc của tế bào thực vật.

Canxi có thể duy trì tính toàn vẹn và ổn định của màng tế bào. Cả màng tế bào và màng tế bào lỏng đều bao gồm protein và chất béo, và canxi có thể ảnh hưởng đến sự sắp xếp của phospholipid màng và protein màng trên bề mặt bên trong của màng tế bào, do đó duy trì sự ổn định của cấu trúc màng).

Sự cân bằng nội tiết tố trong cây trồng (Hoocmon thực vật) trong giai đoạn này cũng ảnh hưởng rất lớn tới việc phát triển cân đối của trái. Auxin, Cytokinin tăng khả năng nguyên sinh phân tế bào và ra tín hiệu cho cây trồng tập trung dinh dưỡng phát triển trái. Gibberellins giúp gia tăng khả năng nguyên sinh phân tế bào trong trái, tỷ lệ cân đối giữa Auxin và Gibberellins giúp trái phát triển cân đối theo trục dọc và trục ngang. Tuy nhiên khi gặp điều kiện thời tiết bất lợi việc cân bằng nội tiết tố trong cây trồng bị phá vỡ, một số trường hợp cực đoan như khô hạn lâu ngày, ngập úng lâu ngày ,… sẽ làm mất cân bằng nội tiết tố dẫn tới rụng trái. Để phòng tránh những điều kiện bất lợi này bổ sung Hoocmon thực vật ngoại sinh cũng là một giải pháp tốt, tuy nhiên việc tính toán tỷ lệ này không hề đơn giản.

2. Giai đoạn tăng tốc (46~85ngày):

Giai đoạn này trái bắt đầu hình thành cơm, khối lượng hạt trái và vỏ trái cũng gia tăng nhanh chóng. Giai đoạn này trái tăng trưởng nhanh về trọng lượng và kích thước.

• Giai đoạn này Trái cần Nitơ nhiều hơn cho việc hình thành tế bào mới để phục vụ hạt trái và vỏ trái gia tăng về mặt kích thước. Giai đoạn này trái cũng bắt đầu hình thành cơm nên nhu cầu Nitơ là rất lớn để duy trì liên tục quá trình nguyên sinh phân tế bào. Trong giai đoạn tăng tốc này nhu cầu Nitơ cũng cần được đáp ứng nhanh chóng để kịp với tốc độ tăng trưởng nhanh về trọng lượng và kích thước của trái. Trường hợp Nitơ không được cung cấp đủ và cân đối sẽ dẫn tới hiện tượng trái chậm lớn, giật trái, rụng trái,… Công thức chạy đa lượng (N:P:K) 2:1:2 hoặc 1:1:2 phù hợp để dưỡng trái giai đoạn này.
• Trong giai đoạn này Vật chất Carbonhydrate được tổng hợp thông qua quá trình quang hợp cũng là nguồn năng lượng chính phục vụ hoạt động sống của cây trồng, ngoài ra Carbonhydrate còn hình thành lên Cellulose cấu trúc lên vỏ trái và hạt trái, Carbonhydrate hình thành tinh bột và kết hợp với Nito tạo Protein cấu trúc lên thịt trái. Trọng lượng và kích thước trái thay đổi hàng ngày nên nhu cầu Carbonhydrate giai đoạn này lớn hơn giai đoạn khởi động, việc tính toán và duy trì được số lượng lá trên cây là vô cùng quan trọng.
• Sự gia tăng kích thước của vỏ trái liên tục trong giai đoạn này cũng làm cho lớp màng Canxi-pectate cũ trở lên lỏng lẻo, nên trái cũng cần được bổ sung lượng Canxi hữu hiệu kịp thời để hình thành lên lớp màng Canxi-pectate mới phù hợp với kích thước mới. Vai trò của Canxi trong giai đoạn tăng tốc này cũng rất quan trọng và cần thiết như giai đoạn Khởi động.
• Sự cân bằng nội tiết tố trong cây trồng (Hoocmon thực vật) trong giai đoạn tăng tốc này cũng vô cùng quan trọng giống như giai đoạn Khởi động.

3. Giai đoạn về đích (86~125ngày):

Giai đoạn này sau khi trái đã gia tăng tối đa về mặt kích thước, trái chuyển trạng thái tích lũy Carbonhydarate để gia tăng tối đa về mặt trọng lượng. Trong giai đoạn này trái cũng đồng thời thực hiện pha chuyển hóa Carbonhydarate thành các loại đường đơn, đường đa, Vitamin, sắc tố chất,…

Ở giai đoạn này sau khi trái gia tăng tối đa về mặt kích thước, nguồn Nitơ cần thiết ở một mức nhất định để kết hợp cùng Carbonhydarate tổng hợp protein giúp gia tăng về trọng lượng thịt trái. Công thức chạy đa lượng (N:P:K) 1:1:3 hoặc 2:1:3 phù hợp để dưỡng trái giai đoạn này. Vì ở giai đoạn này trái cũng đồng thời thực hiện pha chuyển hóa Carbonhydarate thành các loại đường đơn, đường đa, Vitamin, sắc tố chất,… nên nhu cầu về kali cũng sẽ cao hơn các giai đoạn trước.

Diễn biến thay đổi nội tiết tố thực vật trong trái xảy ra ở giai đoạn này diễn ra khá rõ ràng. Auxin, Gibberellins, Cytokinin suy giảm dần hàm lượng ABA, Ethylen tăng lên. Cho tới khi trái đạt trạng thái tối đa về kích thước và trọng lượng thì ABA được sản sinh phát tín hiệu ức chế sinh trưởng trong trái. Ethylen nội sinh được sản sinh cùng thời điểm với ABA, khi lượng Ethylen lớn vượt trội so với (Auxin + Gibberellins) trái chuyển trạng thái chín và rụng khỏi tầng rời. Trong trường hợp thu hoạch sớm trước khi chín rụng có thể xử lý thêm Ethylen sau thu hoạch để tạo chín đồng loạt nâng cao giá trị thương phẩm.

Kinh Bắc chúc bà con có những vụ sầu được mùa, được giá!